C# Değişkenler

C# programlama dilinde değişkenler, değerleri saklamak ve işlemek için kullanılan adlandırılmış bellek alanlarıdır.

Değişkenler kullanım amaçlarına göre değişiklikler gösterirler. Örneğin girilecek verinin bir tamsayı olması halinde o değişkeni de tamsayı olarak tanımlaması gerekir. Değişik türler için bu işlem farklı farklı tekrarlanmalıdır.

Basit bir matematik sorusu üzerinden değişken kavramını açıklayalım ve daha sonrasında bu soruyu koda dökelim.

Soru: a=5, b=3 ise ve c=a+b ise c’nin değeri nedir?

int a = 5;
int b = 3;
int c = a + b;

Console.WriteLine(c);

Değişken Tanımlama

C# programlama dilinde değişken tanımlamaları şu şekilde yapılmaktadır.

veri_tipi değişken_adı;

• veri_tipi, değişkenin saklayacağı veri türünü belirtir. . Örneğin; metinsel bir veri tutacaksak string, doğal bir sayı tutacaksak integer, ondalık bir sayı tutucaksak float tipini tanımlamalıyız.
• değişken_adı, değişkenin adını belirtir. Bu ad, değişkeni diğer kod bloklarında çağırmak için kullanılır. Örneğin; yaş verisini tutmak için “int yas;” seklinde tanımlama yapabiliriz.

int age;

veya

verit_tipi değişken_adı = deger;

• deger, oluşturduğumuz değişkinimize atanacak olan değeri temsil eder. Yani, saklanacak olan verimizdir.

int age = 18;

Değişken Tanımlamada Dikkat Edilecek Durumlar

• Bir değerleri olmalıdır veya mutlak suretle null olarak tanımlanmalıdır.
• Tanımlama yaparken büyük-küçük harf ayrımı vardır.
• Değişken adları rakamla başlayamaz.
• Class, namespace ve kontrol isimleri gibi program tarafından kullanılan isimler verilemez.
• Aynı kod bloğu içerisinde aynı isimden birden fazla değişken tanımlanamaz.
• Özel karakter içermez örneğin /,*,-,+.
• Boşluk kullanılamaz.
• Türkçe karakter kullanılmamalıdır. Ş, ğ,ü,ö,ç,ı gibi…
• Özel sözcükler (if, else, random, vb.) kullanılmaz.

Temel Veri Tipleri

C# dilinde kullanılan temel veri türleri şunlardır:

• Tam Sayılar (Integer Types): int, long, short, byte, uint, ulong, ushort gibi tam sayı değerlerini temsil eden veri türleridir. Örneğin:

int number = 42;

• Ondalıklı Sayılar (Floating-Point Types): float, double, decimal gibi ondalıklı sayıları temsil eden veri türleridir. Örneğin:

double pi = 3.14;

• Mantıksal Değerler (Boolean Types): bool türü, true veya false olabilen mantıksal değerleri temsil eder. Örneğin:

bool isTrue = true;

• Karakterler (Character Types): char türü, tek bir karakteri temsil eder. Örneğin:

char letter = 'A';

• Metin (String): string türü, metin veya karakter dizilerini temsil eder. Örneğin:

string message = "Hello, World!";

Örnek Kullanım

int tipinde age adlı bir degisken bildirin:

int age;

age değişkenine 18 değerini atayın:

age = 18;

age değişkenini 1 artırın:

age = age + 1;

age değişkenini ekrana yazdırın:

Console.WriteLine(age);

Başka bir örnek string tipinde name adında bir değişken oluşturun ve ona “Fatih” değerini atayın ve ekrana yazdırın:

string name = "Fatih"
Console.WriteLine(name);

Birden Fazla Değişken Tanımlama

Aynı tipten birden fazla değişken bildirimi yapabilirsiniz. Bunun için virgülle ayrılmış bir ifade kullanmanız yeterlidir:

int x = 5, y = 6, z = 50;
Console.WriteLine(x + y + z);

Ayrıca aynı değeri tek satırda birden fazla değişkene de atayabilirsiniz:

int x, y, z;
x = y = z = 50;
Console.WriteLine(x + y + z);

Değişken Gösterimi

WriteLine() metodu genellikle değişken değerleri konsol penceresinde görüntülemek için kullanılır. Bir önceki ünitemizde bu konuya değinmiştik. Platformlar değişsede değişkenleri string bir metin içerisine gömmek için aşağıdaki ifadeleri kullanırız.

• (+) Birleştirme Operatörü: Hem metni hem de değişkeni birleştirmek için + karakterini kullanın.

string adi = "Fatih";
Console.WriteLine("Merhaba " + name);

Bir değişkeni başka bir değişkene eklemek için + karakterini de kullanabilirsiniz:

string firstName = "Fatih ";
string lastName = "Alkan";
string fullName = firstName + lastName;
Console.WriteLine(fullName);

• Place Holder (yer tutucular): string içine {0}, {1}, {2}, vb. gibi özel işaretler kullanılarak alan belirtilir. Ardından, bu yer tutucuların yerine geçecek değerler, parametre olarak geçirilir.

string firstName = "Fatih";
string lastName = "Alkan";
int age = 36;

Console.WriteLine("Benim adım {0} soyadım {1} yasım {2} dır.", firstName, lastName, age);

• String Interpolation (Dize Girintileme), bir string ifadenin içinde değişkenlerin veya diğer ifadelerin doğrudan değerlerine yerleştirilmesini sağlar. Bu özellik C# 6.0 ile birlikte gelmiştir.

string firstName = "Fatih";
string lastName = "Alkan";
int age = 36;
Console.WriteLine($"Benim adım {firstName} soyadım {lastName} yaşım {age} dır.");

Değişken Kapsama Alanı (Variable Scope)

Öncelikle şu ayrımı yapmak gerekir. Bir metot içerisinde tanımlanmış (Örneğin Manin() metodu) değişken
lokal değişken (local variable) adını alırken; Bir sınıfın yada bir yapının üyesi olarak tanımlanan değişken alan (field) adını alır. Local değişkenler sadece tanımlandıkıları süslü parantezler arasında erişilebilirler.